lijnen en vormen

Het gebruik maken van lijnen en vormen is gebaseerd op meer psychische en motorische ontwikkeling dan bij het gebruik van kleuren. Denk er bijvoorbeeld aan dat bij het gebruiken van lijnen het kind een lijn bewust kan stoppen en vervolgens diezelfde lijn weer kan hervatten. Kinderen gaan daarom ook pas op een latere leeftijd gebruik maken van lijnen en vormen. Dit proces begint als kinderen meer belangstelling gaan tonen voor de buitenwereld en meer belangstelling krijgt voor andere leeftijdsgenoten.

Kinderen die lijnen en vormen gaan gebruiken die steeds meer in overeenstemming zijn met de werkelijkheid kunnen vaak eerder lezen en schrijven. Ook kunnen ze zich beter aanpassen in groepsverbanden.

Je hebt ook kinderen die gebruik gaan maken van losse lijnen en vormen zonder dat ze een voorstelling van de werkelijkheid hebben. Deze kinderen maken meer patronen in tekeningen en leggen minder nadruk op het weergeven van een realistische beelden. Zij zijn waarschijnlijk ook constructiever dan andere kinderen.

Er zijn ook kinderen die langer gebruik blijven maken van dezelfde vormen. Deze kinderen blijven vasthouden aan dezelfde vormen en kunnen niet goed tegen veranderingen.

In het gebruik van lijnen en vormen vindt ook een ontwikkeling plaats. Op een jonge leeftijd maken kinderen vaker gebruik van losse eenvoudige vormen. Deze voegen ze vervolgens samen tot een geheel. Op een latere leeftijd gaan kinderen meer gebruik maken van poppetjes met een omtrek. Ze gebruiken daarnaast een samenstelling van deze twee technieken. Dit zorgt voor een meer realistische tekening. In het echt is de wereld namelijk ook niet opgebouwd uit eenvoudige losse vormen. En het is ook nog eens gemakkelijker om figuren vanuit verschillende perspectieven te tekenen.

Een van de eerste vormen die kinderen tekenen is de cirkel. Een cirkel kan namelijk verschillende dingen voorstellen. Een cirkel kan bijvoorbeeld een hoofd, oog of bal zijn. Kinderen tekenen in het begin voornamelijk vanuit een cirkel, denk maar aan de “kopvoeters’’. Later gaan kinderen lastigere vormen ontwikkelen. Ze leren steeds meer verschillende vormen waarin ze onderscheid gaan maken, zowel bij de waarneming als bij het tekenen. Kinderen maken dus niet de precieze vorm van een voorwerp, maar ze maken gebruik van een eenvoudigere vorm om op die manier een voorstelling van de werkelijkheid te maken.

De betekenis van lijnen

Er bestaat een verschil tussen het gebruik van rechte lijnen en het gebruik van ronde lijnen. Kinderen die gebruik maken van rechte lijnen zijn vaak zelfverzekerder, nemen meer initiatief en zijn iets agressiever aangelegd. Die kinderen zijn iets harder. Kinderen die gebruik maken van ronde lijnen zijn vaak wat zachter en afhankelijker. Ongeveer tijdens het derde levensjaar van kinderen zie je dat ze meer rechte strepen gaan gebruiken. Het egoïstische en emotionele gedrag van kinderen verandert in diezelfde periode meer in een beheerst gedrag. Ook zit er een verschil tussen jongens en meisjes. Jongens gebruiken vaak meer rechte lijnen en meisjes gebruiken vaak meer ronde lijnen.

Je hebt natuurlijk ook onderwerpen die je op een bepaalde manier moet tekenen zoals bijvoorbeeld een huis. De muren van een huis worden altijd met rechte lijnen getekend.Als we letten op het verloop van lijnen kunnen we zeggen dat kinderen die lijnen hervatten vaak sensitieve en emotionele kinderen zijn. Ze zijn dan ook minder goed in het leggen van sociale contacten.

Ook kunnen we dingen afleiden uit de uitgeoefende druk van de lijnen. Dit heeft voor een deel natuurlijk te maken met de motorische ontwikkeling van kinderen. Het ene kind kan nog niet zoveel kracht zetten en heeft dus dunnere lijnen. Het andere kind drukt weer veel te hard op zijn potlood, omdat hij het potlood niet goed onder controle heeft en zet zo’n harde strepen dat het blad bijna scheurt. Het andere deel heeft te maken met karaktereigenschappen. We kunnen hieruit afleiden dat brede en donkere lijnen vaak staan voor zelfverzekerdheid. Kinderen die vaak niet verlegen zijn en open staan voor contact met anderen. Lichtere lijnen staan voor angst, verlegenheid, onbeslistheid en een gevoelig karakter. Kinderen die andere mensen vaak meer op afstand houden. En als laatste heeft de druk van de lijnen natuurlijk ook met de tekening zelf te maken. Omtrek lijnen worden meestal dikker getekend dan andere lijnen.